Warzywnik w doniczkach na balkonie, tarasie i parapecie
![]() |
ja w moim zeszłorocznym pomidorowym gąszczu |
Uprawa własnych warzyw wymaga systematyczności i zaangażowania. Prowadzenie ogrodu w pojemnikach lub inaczej w doniczkach jest o tyle trudniejsze, że potrzebuje większej uwagi. Podczas suszy korzenie roślin rosnących w ogrodzie są w stanie dotrzeć w poszukiwaniu wody do głębszych warstw gleby, natomiast w pojemniku to niemożliwe. Ogród w doniczkach można porównać do opieki nad zwierzakiem, trzeba dać mu pić, jeść, zaopiekować się w razie chorób i szkodników. Jeśli masz w sobie dużo energii i motywacji to załóż sobie właśnie taki warzywnik! Poniżej podpowiadam jak to zrobić.
STANOWISKO
Najlepszym stanowiskiem na uprawę roślin użytkowych będzie część południowa, ze względu na większe nasłonecznienie. Po stronie północnej tego słońca jest zdecydowanie mniej, a więc warto postawić na liście, tj. sałaty, pietruszkę naciową, botwinkę, szpinak, szczaw, rukolę, roszponkę, koperek, jarmuż, czosnek niedźwiedzi, cebulę na szczypior oraz niektóre zioła, jak mięta, kolendra, szałwia, estragon i lubczyk. Gdy jest tego oświetlenia zbyt mało, a chcesz uprawiać inne warzywa zawsze możesz zainwestować oświetlenie LED.
W CZYM SIAĆ I SADZIĆ?
Wybierając pojemniki na taras lub balkon warto zwrócić uwagę, by były odporne na mróz, deszcz i śnieg. W sprzedaży są też takie specjalistyczne, które chronią korzenie przed przemarzaniem. “Kombinezon” dla donic na zimę można wykonać również własnoręcznie z agrowłókniny lub juty oraz podłożyć styropian pod dno.
Przy parapetach zewnętrznych dla bezpieczeństwa poleciłabym zamontować barierki. W tym przypadku dobrze sprawdzą się plastikowe pojemniki z podstawką lub wkładem. Najważniejsze, by we wszystkich pojemnikach było odprowadzenie wody, w postaci dziurek. W plastikowych i metalowych można wykonać je wiertarką.
CO BĘDZIE POTRZEBNE DO UPRAWY WARZYWNIKA W DONICZKACH?
Pojemniki potrzebują dobry drenaż, który zapewni keramzyt (jest lżejszy od grysu). Wybierz podłoże do siewu i rozsad z humusem, bez dodatku nawozu NPK. Polecam wymieszać ziemię z kruszywami, które pomogą w uprawie roślin. Wermikulit magazynuje wodę i dzięki niemu składniki pokarmowe nie są wypłukiwane z podłoża. Natomiast perlit zwiększa przewiewność ziemi, pozwala uniknąć chorób grzybowych siewek. Można dodać rownież włókno kokosowe.
Do uprawy warzyw w doniczkach pomocne będą rękawiczki, łopatka (niekoniecznie), konewka z sitkiem i znaczniki. Ponadto, najważniejszym aspektem są nasiona i zanim wybierzesz się do sklepu polecam przeczytać artykuł Nasiona warzyw – jakie wybrać do ekologicznego ogrodu?
BIORÓŻNORODNOŚĆ
Podstawą zdrowego i większego plonu jest bioróżnorodność, którą w uprawie doniczkowej otrzyma się poprzez mieszanie gatunków. Bazylia posadzona między pomidorami przyciągnie do nich owady zapylające, a czosnek ochroni przed szarą pleśnią. W donicach można nie tylko łączyć warzywa i owoce, ale też kwiaty, tj. nagietki, czy aksamitki.
JAKIE WARZYWA I OWOCE UPRAWIAĆ W DONICZKACH?
Poniżej przygotowałam zestawienie warzyw do uprawy w pojemnikach, z wyszczególnieniem na wyżej wymienione cechy.
WARZYWA ZIMNOLUBNE
|
WARZYWA CIEPŁOLUBNE
|
|
SZYBKO ROSNĄCE
|
WOLNO ROSNĄCE
|
|
bób
endywia
fenkuł
groszek
koper
roszponka
rukola
rzodkiewka
sałata
szpinak
|
cebula
czosnek
marchew
pietruszka korzeń
pietruszka naciowa
rabarbar (wieloletni) szczaw (wieloletni)
ziemniak
|
bakłażan
burak liściowy i korzeniowy
cukinia
cykoria
fasola szparagowa karłowa i tyczna
fasolnik chiński
kabaczek
ogórek
okra
papryka słodka i chilli
pomidor karłowy i wysoki
seler naciowy
|
JAK SIAĆ I SADZIĆ?
Przy doborze roślin do donic trzeba wziąć pod uwagę wielkość korzenia, tj. marchew, pietruszka rosną w głąb, dlatego trzeba im zagwarantować głęboką doniczkę oraz przed długi okres czasu, więc między nie można posiać warzywa szybko rosnące i z płytkim korzeniem, jak koperek. Dla ułatwienia stworzyłam tabelę co z czym sadzić i siać w formie śródplonu, by wykorzystać maksimum miejsca.
PRZEDPLON
|
PLON GŁÓWNY
|
POPLON
|
|
DONICA I | rzodkiewka, sałata | pomidory, bazylia, czosnek wiosenny (sadzić do początku kwietnia) | szpinak, koper, roszponka |
DONICA II | marchew, cebula, koper (wyrwać nim zawiąże kwiaty) | sałata, koper, rzodkiewka | |
DONICA III | groch, szpinak | ogórki (uprawa pionowa), burak ćwikłowy | endywia, koper rzodkiewka |
PODLEWANIE
Oprócz zalet prowadzenia własnej uprawy roślin w doniczkach są też minusy, jak mała powierzchnia i szybsze przesychanie podłoża. Jedne warzywa potrzebuję większego nawodnienia, jak ogórek, czy rzodkiewka, inne mniejszego, a prowadząc uprawę intensywną (stale obsadzone donice) woda to priorytet. Najprościej jest korzystać z kranówki, dobrze gdyby była odstana. Możesz też pobierać wodę ze zdroju ulicznego, ale może ucierpieć na tym Twój kręgosłup. Dobrym pomysłem jest łapanie deszczówki. Widziałam kiedyś przymocowane rynny do balkonu powyżej. Nie wolno jednak przesadzić z ilością zebranej wody, by nie uszkodzić konstrukcji, na którym by się ona zbierała. Osoby mające taras mogą ustawić beczkę na deszczówkę pod rynną. Do bezproblemowego podlewania roślin na balkonie można użyć automatycznego nawadniania lub nakrętek samokroplujących na butelki.
By woda szybko nie parowała z podłoża warto je ściółkować, np. liśćmi, ziołami, żywokostem lub własnym kompostem.
KOMPOSTOWNIK
I teraz sobie pewnie myślisz, że totalnie zwariowałam! Ależ nie. W sprzedaży są kompostowniki do zastosowania na balkonie. Dżdżownice kalifornijskie, które powinny znaleźć się w środku, zjadają odpadki kuchenne. Powstała z nich “kupka” to humus, za który w sklepach płaci się krocie. Odsączonym płynem nawozi się rośliny w trakcie wegetacji, by były silniejsze i dały dorodniejszy plon. Czarna ziemia, która pozostanie stanie się kompostem.
NAWOŻENIE
Podłoże w doniczkach szybciej robi się jałowe. Najprostszym rozwiązaniem po zebraniu rzodkiewki, a przed posianiem fasolki byłoby dołożenie nowej partii ziemi, tylko po co? Można nawieźć podłoże ziemią okrzemkową, mączką bazaltową i otrzymanym kompostem (z najgłębszej warstwy, by był bardzo dobrze rozłożony). Ważne jest również nawożenie roślin w trakcie wegetacji, np. humusem kupionym w sklepie lub wyprodukowanym własnoręcznie, Astvitem, gnojówkami roślinnymi (choć może to być uciążliwe dla sąsiadów). Cudownym nawozem jest też woda po gotowaniu warzyw bez soli, a rozdrobnione skorupki jaj odżywią pomidory.
WYWIAD Z MIEJSKĄ OGRODNICZKĄ
Dla poparcia moich słów, że można stworzyć warzywnik na balkonie przeprowadziłam wywiad z Gosią, która prowadzi bloga Ogród w doniczkach, opartego na wieloletniej uprawie roślin. Znajdziesz ją na stronie www.ogrodwdoniczkach.pl oraz na Instagramie @ogrod_w_doniczkach.
– Jak często podlewasz swój ogródek w doniczkach podczas sezonu?
– Na co powinny zwracać uwagę osoby zaczynające przygodę z własną uprawą warzyw w doniczkach?
Naturalne nawożenie roślin w ogrodzie
Nawadnianie warzyw
Naturalna ochrona roślin przed szkodnikami i chorobami
Naturalne preparaty na szkodniki i choroby roślin
Nasiona warzyw – jakie wybrać do ekologicznego ogrodu?